INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Antoni Bryk      Antoni Bryk, wizerunek na podstawie fotografii.

Antoni Bryk  

 
 
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Bryk Antoni (1820–1881), profesor chirurgii, ur. w Dubiecku w powiecie przemyskim jako syn wieśniaka, zbiegł z domu rodzicielskiego, aby móc się kształcić. Nie wiadomo, gdzie odbył studia średnie, po których ukończeniu poświęcił się medycynie. W r. 1846 uzyskał dyplom doktora medycyny we Wiedniu a zarazem został lekarzem wojskowym. Mundur wojskowy ocalił go przed przymusem powrotu do Dubiecka, dokąd go, jako poddanego, wezwał zarząd dóbr hr. Krasickiego. Przez dwa następne lata pracował w klinice prof. Wattmanna w Wiedniu jako elew, i otrzymał w r. 1848 dyplom operatora. W r. 1849 odbył jako starszy lekarz w armii austriackiej kampanię przeciw Węgrom, poczem pełnił obowiązki komendanta szpitala garnizonowego w Teresienstadt a następnie szefa oddziału chirurgicznego takiegoż szpitala we Lwowie. W styczniu r. 1852 zamianowano go zwyczajnym profesorem medycyny sądowej w Uniw. Jag., którą wykładał aż do lipca 1860 r. Jako profesor medycyny sądowej zasłużył się tym, że wyjednał dla swych wykładów materiał sekcyjny zarówno od sądu jak i od magistratu, a nadto uzyskał na cele wykładów w r. 1859 stałą roczną dotację w kwocie 50 zł reńskich. Od lipca r. 1860 objął po zmarłym wówczas L. Bierkowskim katedrę chirurgii jako zwyczajny prof. i dyrektor kliniki chirurgicznej. Do r. 1869 wykładał po niemiecku, odtąd zaś aż do śmierci swej w r. 1881 po polsku. Jakkolwiek Polak z pochodzenia, odnosił się do końca swego życia do polskości niechętnie, a to przez pamięć na dawne swe poddaństwo w rodzinnym Dubiecku. Szereg lat spędzonych na studiach w Wiedniu i wdzięczność dla c. k. rządu, który go uwolnił od smutnych skutków poddaństwa, sprawiły, że stał się wielbicielem niemczyzny. Dał temu wyraz przez ożenienie się z Niemką, a także przez swe zacięte występy w r. 1864 na wydziale lekarskim wspólnie z Niemcem, profesorem anatomii patologicznej Treitzem w obronie języka niemieckiego jako wykładowego przeciw wnioskom prof. Dietla i Gilewskiego, broniącym języka ojczystego. Był gorącym miłośnikiem nauki i postępu, odnosił się jednak do ostatniego z krytyczną rozwagą. Ogłosił szereg prac z zakresu chirurgii i jedną z zakresu medycyny sądowej w języku niemieckim. Był on pierwszym chirurgiem w Polsce, który zastosował antyseptyczną metodę opatrywania ran sposobem Listera. Uczony lekarz, biegły operator, nie zdobył sobie popularności przez swą mizantropie, której nie okazywał tylko swym pacjentom, i przez swą surowość względem uczniów przy egzaminach.

 

Kronika Uniw. Jag., Kr. 1887; »Czas« 1881, nr 162; Wachholz L., Sto lat istnienia katedry med. sąd. w U. J., »Przegląd Lek.« 1905; tenże, Wiedeńczycy, »Pol. Gaz. Lek.« 1932, nr 24, 25.

Leon Wachholz

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.